W związku z przyjętymi w 2014 r. przez Unię Europejską znowelizowanymi przepisami dotyczącymi ustawowych badań jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz działalności biegłych rewidentów i firm audytorskich, tj.:
- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/56/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowychoraz
- rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego
Ministerstwo Finansów pragnie zwrócić uwagę na kwestię związaną ze stosowaniem ww. rozporządzenia (dalej „rozporządzenie 537/2014").
Cechą charakterystyczną unijnego aktu prawnego jakim jest rozporządzenie jest to, że ma ono bezpośrednie zastosowanie do podmiotów, do których jest adresowane. Wśród adresatów rozporządzenia 537/2014 są biegli rewidenci i firmy audytorskie badający jednostki zainteresowania publicznego (por. art. 2 ust. 1 lit. a) rozporządzenia 537/2014) oraz jednostki zainteresowania publicznego (por. art. 2 ust. 1 lit. b) rozporządzenia 537/2014).
Zgodnie z art. 44 rozporządzenia 537/2014 jego przepisy mają zastosowanie począwszy od dnia 17 czerwca 2016 r. Oznacza to, że od tego dnia odpowiednio biegli rewidenci i firmy audytorskie badający sprawozdania finansowe jednostek zainteresowania publicznego, jak również same jednostki zainteresowania publicznego (zdefiniowane w art. 2 pkt 4 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym /Dz. U. z 2015 r. poz. 1011 i 1844/) zobowiązani są do stosowania tych postanowień rozporządzenia 537/2014, które są do nich skierowane.
Do przykładowych regulacji adresowanych do biegłych rewidentów i firm audytorskich należy zaliczyć:
- limity na wynagrodzenie za świadczenie na rzecz badanego podmiotu dozwolonych usług innych niż badanie (art. 4),
- zakaz świadczenia pewnych usług na rzecz badanego podmiotu (art. 5),
- kontrola jakości wykonania zlecenia badania (art. 8),
- zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu z badania (art. 10),
- obowiązek sporządzania dodatkowego sprawozdania dla komitetu audytu i zakres informacji w nim wykazywanych (art. 11),
- obowiązki sprawozdawcze wobec organu nadzoru nad instytucjami kredytowymi i ubezpieczeniowymi (art. 12),
- obowiązek sporządzania sprawozdania z przejrzystości i zakres informacji w nim wykazywanych (art. 13),
- maksymalny okres zaangażowania w badanie danego klienta – tzw. rotacja firmy audytorskiej (art. 17).
Z kolei do jednostek zainteresowania publicznego adresowane są m.in. poniższe regulacje:
- procedury wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego JZP (art. 16), czy
- zadania komitetu audytu w zakresie monitorowania i zapewnienia niezależności firmy audytorskiej w kontekście limitów na wynagrodzenie za świadczenie na rzecz badanej JZP dozwolonych usług innych niż badanie (art. 4).
W powyższym kontekście należy wskazać, że przepisy wspomnianej ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym mają zastosowanie w zakresie w jakim nie stoją w sprzeczności z postanowieniami rozporządzenia 537/2014.
Jednocześnie należy zauważyć, że na mocy art. 63 ww. ustawyorganem nadzoru publicznego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich pozostaje Komisja Nadzoru Audytowego (KNA). Jest więc ona organem właściwym do celów rozporządzenia 537/2014.
Ponadto w związku z trwającymi pracami nad nową ustawą o biegłych rewidentach, mającą na celu wdrożenie ww. znowelizowanych przepisów UE do krajowego porządku prawnego, Ministerstwo Finansów pragnie zwrócić uwagę, że po wejściu w życie tej ustawy postanowienia rozporządzenia 537/2014 będzie należało stosować z uwzględnieniem jej zapisów.
