Generalny Inspektor Informacji Finansowej, zwany dalej Generalnym Inspektorem, przedstawia stanowisko dotyczące realizacji obowiązków, o których mowa w art. 8b ust. 3 ustawy z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2014 r., poz. 455), zwanej dalej ustawą.
Podmioty prowadzące działalność w zakresie wymiany walut stosują wobec swoich klientów, na podstawie art. 8b ust. 1 ustawy, środki bezpieczeństwa finansowego wymienione w art. 8b ust. 3 ustawy. Zakres ich stosowania jest określany na podstawie oceny ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, dokonanej w wyniku analizy, z uwzględnieniem w szczególności rodzaju klienta, stosunków gospodarczych, produktów lub transakcji.
Generalny Inspektor informuje, że w sytuacji, w której podmiot prowadzący działalność w zakresie wymiany walut przeprowadza pojedynczą, jednostkową transakcję na zlecenie klienta, z którym nie zawarł uprzednio umowy, a okoliczności wydania zlecenia czy przeprowadzenia transakcji w inny sposób nie wskazują, iż współpraca z klientem zlecającym transakcję rokuje długotrwałą współpracę, zdaniem Generalnego Inspektora nie dochodzi do nawiązania stosunków gospodarczych, a tym samym brak jest możliwości zastosowania przez podmiot prowadzący działalność w zakresie wymiany walut – w stosunku do tego klienta – środków bezpieczeństwa finansowego wskazanych w art. 8b ust. 3 pkt 3 i 4 ustawy.
W takim przypadku podmiot prowadzący działalność w zakresie wymiany walut powinien zastosować środki bezpieczeństwa finansowego określone w art. 8b ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy („Komunikat w sprawie beneficjenta rzeczywistego" został opublikowany na stronie Ministerstwa Finansów).
Artykuł 8b ust. 4 ustawy określa, kiedy w szczególności powinny być stosowane środki bezpieczeństwa finansowego.
Art. 8b ust. 5 ustawy określa, że w przypadku gdy podmiot prowadzący działalność w zakresie wymiany walut nie może wykonać obowiązków, o których mowa w art. 8b ust. 3 pkt 1-3 ustawy, nie przeprowadza transakcji, nie podpisuje umowy z klientem lub rozwiązuje zawarte umowy oraz przekazuje Generalnemu Inspektorowi według ustalonego wzoru (w „Komunikacie w sprawie wzoru formularza i sposobu przekazywania informacji, o której mowa jest w art. 8b ust. 5 ustawy") w uzasadnionych przypadkach z uwzględnieniem ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu, informacje o danym kliencie wraz z posiadanymi informacjami o planowanej przez niego transakcji.
Jednocześnie Generalny Inspektor przypomina, że poza ww. obowiązkami stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, podmiot prowadzący działalność w zakresie wymiany walut powinien również:
1) wyznaczyć osobę odpowiedzialną za realizację obowiązków w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (art. 10b ustawy),
2) wprowadzić w formie pisemnej wewnętrzną procedurę (art. 10a ust. 1 ustawy),
3) przeprowadzać ocenę ryzyka, o której mowa w art. 8b ust. 1 ustawy w stosunku do wszystkich klientów z uwzględnieniem zapisów art. 8b ust. 1 i art. 10a ust. 3 ustawy,
4) prowadzić bieżącą analizę przeprowadzanych transakcji na podstawie art. 8a ust. 1 i 2 ustawy w celu typowania transakcji, o których mowa w art. 8 ust. 3 i 3a oraz art. 16 i 17 ustawy,
5) rejestrować transakcje, o których mowa w art. 8 ust. 1 oraz 8 ust 3 i 3a ustawy oraz przekazywać do Generalnego Inspektora informacje o transakcjach, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 8 ust 3 i 3a oraz art. 16 i 17 ustawy (szczegóły realizacji przedmiotowych obowiązków określa „Komunikat Generalnego Inspektora Informacji Finansowej w sprawie zasad rejestracji transakcji wymiany walut"),
6) przechowywać dokumenty i informacje – informacje o transakcjach przeprowadzanych przez podmioty prowadzące działalność w zakresie wymiany walut oraz dokumenty dotyczące transakcji, wyniki analiz, informacje uzyskane w wyniku stosowania środków bezpieczeństwa finansowego - art. 8 ust. 4, art. 8 ust. 4a art. 8a ust. 2 art. 9k ustawy,
7) zapewnić udział pracowników, wykonujących obowiązki związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, w programach szkoleniowych dotyczących tych obowiązków – art. 10a ust. 4 ustawy (Generalny Inspektor udostępnił nieodpłatnie kurs e-learning na stronie http://www.giif.wortalszkoleniowy.pl),
8) stosować szczególne środki ograniczające przeciwko osobom, grupom
i podmiotom – rozdział 5a ustawy; pełne listy podmiotów znajdują się na następujących stronach:
http://eeas.europa.eu/cfsp/sanctions/consol-list_en.htm
http://eeas.europa.eu/cfsp/sanctions/docs/measures_en.pdf
9) weryfikować, czy klient jest osobą zajmującą eksponowane stanowisko polityczne,a w przypadku gdy klient jest taką osobą, stosować art. 9e ust. 4 ustawy.
