Trybunał Konstytucyjny orzekł 6 grudnia 2016 r., że obowiązek uzyskania przez sprzedającego – w wypadku skorzystania z obniżonej stawki akcyzy – oświadczenia o przeznaczeniu oleju opałowego na cele opałowe, który umożliwia identyfikację nabywcy, nie narusza przepisów Konstytucji RP.
Zdaniem Trybunału prawodawca ma prawo określać warunki, których spełnienie jest konieczne do skorzystania z ulg podatkowych, a także wskazywać skutki niedochowania tych warunków przez podatnika, które sprowadzają się najczęściej do utraty możliwości skorzystania z preferencji podatkowych.
W ocenie Trybunału, obowiązek uzyskania przez podatnika oświadczenia, które umożliwia identyfikację nabywcy, nie stanowi nadmiernej ingerencji w prawa podatnika, który chce skorzystać z obniżonej stawki akcyzy na olej opałowy. Natomiast rolą organów podatkowych i sądowych jest także stwierdzenie, w okolicznościach konkretnego postępowania, czy uzyskanie oświadczenia, które nie umożliwia identyfikacji nabywcy, wynikało z zaistnienia okoliczności, na które podatnik nie miał żadnego wpływu.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 65 ust. 1a ustawy o podatku akcyzowym, a wcześniej przepisy rozporządzenia z 2004 r. określające warunki skorzystania z obniżonej stawki akcyzy na oleje opałowe, w rozumieniu przyjętym w utrwalonym orzecznictwie sądów administracyjnych, są zgodne ze wskazanymi wzorcami konstytucyjnymi.
Wydając wyrok 6 grudnia 2016 r. w sprawie SK 7/15 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że zgodne z przepisami Konstytucji RP są:
- art. 65 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym, rozumiany w ten sposób, że pojęcie „użycia ich niezgodnie z przeznaczeniem" oznacza także sprzedaż olejów opałowych przeznaczonych na cele opałowe po uzyskaniu od nabywcy oświadczenia, o którym mowa w § 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 kwietnia 2004 r. w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego, które nie umożliwia identyfikacji nabywcy;
- § 4 ust. 1 i 2 w związku z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów;
- § 4 ust. 5 w związku z § 3 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w brzmieniu obowiązującym do 14 września 2005 r., rozumiany w ten sposób, że uzyskanie oświadczenia, które nie umożliwia identyfikacji nabywcy oleju opałowego, jest utożsamiane z brakiem takiego oświadczenia.
Jednocześnie Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z przepisami Konstytucji RP art. 65 ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym w związku z art. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 160, poz. 1341) w zakresie, w jakim odnosi się do obowiązków podatkowych powstałych przed 15 września 2005 r., z uwagi na brak wymaganego okresu przejściowego dla wejścia w życie tych przepisów. TK stwierdzając czasową niekonstytucyjność art. 65 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku akcyzowym z 2004 r. uznał, że nowy stan prawny utrudnił podatnikom ocenę co do zakresu ciążących na nich obowiązków i naraził na wymierne straty finansowe.
W pozostałym zakresie Trybunał Konstytucyjny postępowanie umorzył.