Opracowanie poświęcone jest ochronie konsumentów w procesie wprowadzenia euro. Zagadnienie to wydaje się szczególnie ważnym elementem procesu przejścia na euro z uwagi na powszechne – zarówno w Polsce, jak i w innych państwach z derogacją, przygotowujących się do przyjęcia wspólnej waluty – obawy społeczne związane z wpływem tej operacji na poziom cen i kosztów utrzymania. Ww. obawy wiążą się z możliwością wystąpienia nadużyć cenowych ze strony sprzedawców, a korzeniami sięgają doświadczeń pierwszych dwunastu państw strefy euro. Chociaż oficjalnie zarejestrowana inflacja w strefie euro w 2002 r. – a więc w okresie wprowadzenia euro do obiegu gotówkowego w pierwszych dwunastu państwach członkowskich – była relatywnie niska, w odczuciu społeczeństwa ceny w tamtym okresie skokowo wzrosły. Zjawisko polegające na powstaniu znaczącej różnicy pomiędzy inflacją rzeczywistą a inflacją postrzeganą przez społeczeństwo nazwano iluzją euro. Szacunki bezpośredniego wpływu wprowadzenia euro na wskaźnik inflacji nie przekraczają jednak kilku dziesiątych punktu procentowego.

Efekty cenowe związane z przejściem na euro nie stanowią nieuniknionego „efektu ubocznego" wymiany waluty i można im zapobiegać. Równie ważne jest także zapobieganie wystąpieniu iluzji euro, która może wiązać się z negatywnymi skutkami gospodarczymi. Służyć temu powinna odpowiednia polityka, polegającą na zastosowaniu środków ochrony konsumentów oraz prowadzeniu efektywnej kampanii informacyjnej.

Opracowanie koncentruje się na omówieniu środków ochrony konsumentów, których zastosowanie zaleca Komisja Europejska. Opisane zostały przykłady zarówno bardzo trafnych, jak i mniej skutecznych rozwiązań zastosowanych w państwach, które wprowadziły euro w latach 2007-2009. Przedstawiona została również strategia ochrony konsumentów w Estonii, która przystąpiła do strefy euro z dniem 1 stycznia br. Doświadczenia te stanowią cenny materiał analityczny z punktu widzenia przygotowań do wprowadzenia euro w Polsce.

Opracowanie omawia tematykę kluczową z punktu widzenia prac Zespołu Roboczego ds. Ochrony Konsumentów oraz Zespołu Roboczego ds. Strategii Komunikacyjnej działających w ramach międzyinstytucjonalnej struktury organizacyjnej zajmującej się przygotowaniami do wprowadzenia euro w Polsce.