Notatka z III spotkania audytorów wewnętrznych jednostek sektora finansów publicznych w dniu 29 lipca 2010 r.

W dniu 29 lipca 2010 r. w Ministerstwie Finansów odbyło się kolejne spotkanie z audytorami wewnętrznymi jednostek sektora finansów publicznych (jsfp) w ramach wspólnej inicjatywy Departamentu Audytu Sektora Finansów Publicznych (Departament DA) oraz Stowarzyszenia Audytorów Wewnętrznych IIA Polska (SAW IIA Polska).

Spotkanie poprowadziła Pani Monika Kos, Naczelnik Wydziału ds. Współpracy z Zagranicą Departamentu DA.

W charakterze prelegentów wystąpili: Pan Marcin Dobruk, Członek Zarządu SAW IIA Polska oraz Pani Urszula Sojka, Naczelnik Wydziału ds. Analiz i Sprawozdawczości Departamentu DA.

Pan Marcin Dobruk przedstawił prezentację na temat relacji audytorów wewnętrznych z audytorami/kontrolerami zewnętrznymi. W trakcie prezentacji miała miejsce dyskusja na temat: 

• standardów dot. współpracy z Najwyższą Izbą Kontroli i innymi instytucjami kontrolnymi

Zwrócono uwagę na rolę Karty Audytu Wewnętrznego w jsfp, Standard 2050 Międzynarodowych Standardów Profesjonalnej Praktyki Audytu Wewnętrznego IIA, Standardy INTOSAI oraz Przewodnik Dobrych Praktyk National Audit Office (Brytyjski odpowiednik NIK), w którym zamieszczona jest gotowa lista kontrolna określająca kryteria dobrej współpracy.

• wpływu prestiżu komórki audytu wewnętrznego w jednostce na relacje pomiędzy audytorami wewnętrznymi a innymi wewnętrznymi i zewnętrznymi służbami kontrolnymi
• zakupu usług audytowych

Komórka audytu wewnętrznego (KAW), ze względu na największą wiedzę w tym zakresie, jest najbardziej predysponowana do udziału w wyborze audytora zewnętrznego (AZ) oraz określenia zakresu usług. Zgodnie ze standardami KAW może okresowo wnioskować o AZ. Kwestią dyskusyjną było czy jest właściwa do stworzenia odpowiedniej procedury – „zasad" wyboru AZ.

• koordynacji prac audytu wewnętrznego i zewnętrznego w jsfp

Zwrócono uwagę, że zgodnie ze Standardami IIA koordynacja ta powinna należeć do obowiązków KAW. Uczestnicy spotkania zwrócili uwagę, że przy 1-osobowych stanowiskach pracy zaangażowanie KAW w koordynację AZ może odbywać się kosztem zadań własnych. Ponadto w praktyce, to kierownik jednostki decyduje o podziale obowiązków i czasami zadanie koordynacji jest przypisywane innym komórkom. Temat został otwarty do dalszej dyskusji.

Pani Urszula Sojka zaprezentowała wybrane wyniki analiz danych pochodzących z przesłanych informacji o realizacji zadań z zakresu audytu wewnętrznego w roku 2009 oraz planów audytu wewnętrznego na 2010 rok.

Wyniki analiz prowadzą do następujących wniosków: 

• działalność podstawowa jednostek, odzwierciedlająca statutowe cele jednostek, jest w coraz większym stopniu przedmiotem zainteresowania audytu wewnętrznego; biorąc pod uwagę procentowy udział obszarów ryzyka w działalności podstawowej w ogólnej liczbie obszarów ryzyka obejmowanych zadaniami audytowymi w latach 2006-2009 należy dostrzec pozytywną tendencję wzrostową (odpowiednio: 13% w roku 2006, 29% w roku 2007, 27% w roku 2008 i 37% w 2009 roku);
• obejmowanie zadaniami zapewniającymi w większym stopniu działalności wspomagającej niż podstawowej jednostek wynika przede wszystkim ze znacznej dysproporcji tych działalności w identyfikowaniu obszarów ryzyka; audytorzy wewnętrzni wielu jednostek pomijają działalność podstawową w analizie ryzyka, a niektórzy zamykają ją do jednego obszaru ryzyka;
• podczas identyfikacji obszarów ryzyka należy w większym stopniu uwzględniać działalność podstawową jednostek; specyficzne uwarunkowania funkcjonowania jednostek (np. sądów) uzasadniające brak możliwości audytowania obszarów działalności podstawowej nie powinny wykluczać tej działalności z analizy ryzyka.

Prezentacja zawierała  ponadto:

• wyniki pierwszych analiz dotyczących cyklu audytu w jednostkach podsektora rządowego i związaną z długością cyklu audytu liczbą identyfikowanych obszarów.

Audytorzy zwrócili uwagę, że w niektórych jednostkach działalność podstawowa wynosi ok. 40%, natomiast wspomagająca 60% działań jednostki, stąd prawdopodobnie wyniki dotyczące mniejszej identyfikacji obszarów ryzyka w działalności podstawowej. W opinii Departamentu DA analiza ryzyka jest prawidłowa jeśli odzwierciedla całą działalność jednostki i rzeczywisty podział na działania wspomagające i podstawowe. Określanie obszarów działalności podstawowej i wspomagającej powinno być dokonane dla każdej jednostki indywidualnie biorąc pod uwagę cel jej utworzenia i działania. Różnorodność działania jsfp uniemożliwia stworzenie jednego wzorca lub katalogu obszarów ryzyka. Biorąc jednak pod uwagę podobieństwa pomiędzy jednostkami występującymi w grupach o podobnym zakresie prowadzonej działalności identyfikacja obszarów ryzyka powinna być zbliżona. Dotyczy to zarówno ogólnej liczby zidentyfikowanych obszarów ryzyka jak i ich podziału na działalność podstawową i wspomagającą.

Bez względu na przynależność do grup jednostek niedopuszczalne jest pomijanie działalności podstawowej w analizie ryzyka.

Na koniec spotkania Pan Sławomir Kacprzak, Dyrektor Departamentu DA, dziękując za udział w spotkaniu zachęcił audytorów wewnętrznych do podzielenia się na kolejnych spotkaniach informacjami na temat stosowanych metod identyfikacji obszarów ryzyka. Propozycje prezentacji w tym zakresie można zgłaszać telefonicznie lub nadsyłać drogą mailową do Wydziału ds. Współpracy z Zagranicą.

Załączniki:

Prezentacja nt. Relacje audytorów wewnętrznych z audytorami – kontrolerami zewnętrzymi (plik pdf, 742 KB)

Prezentacja nt. Audyt wewnętrzny w jednostkach podsektora rządowego – wybrane wyniki analiz (plik pdf, 2,56 MB)