Komisja przedłuża o rok termin redukcji deficytu

15 listopada 2013 r. Komisja Europejska (KE) opublikowała propozycje nowych rekomendacji dla Polski w sprawie redukcji nadmiernego deficytu. Termin wyjścia z procedury nadmiernego deficytu został przedłużony o rok.

Według rekomendacji Rady z czerwca br. Polska miała osiągnąć deficyt na poziomie 3,6% PKB w 2013 r., a w 2014 r. na poziomie 3%.

Projekt decyzji Rady, przygotowany przez Komisję Europejską, jest w dużej mierze efektem zmienionych okoliczności w stosunku do wiosennych prognoz KE, w szczególności jeśli chodzi o kształtowanie się dochodów podatkowych w 2013 r. Proponowany przez Komisję wysiłek strukturalny w finansach publicznych jest spójny z dotychczasowymi zaleceniami, jednak sam horyzont jego osiągnięcia jest wydłużony o rok, co powinno pozwolić na ograniczenie wpływu konsolidacji na wzrost gospodarczy. Ograniczenie zarówno nominalnego, jak i strukturalnego deficytu, w sposób niezagrażający ścieżce wzrostu gospodarczego jest celem Rządu i Ministerstwa Finansów.

W II połowie 2012 r. i I połowie br. Europa i Polska odnotowały znaczące spowolnienie wzrostu gospodarczego w relacji do potencjału gospodarki. W tych warunkach Rząd był świadom, że pełne wdrożenie rekomendowanych przez Radę działań (z marginesem bezpieczeństwa dla ryzyka odnośnie kształtowania się dochodów podatkowych na niższym poziomie) miałoby negatywny wpływ na wzrost gospodarczy. W przypadku Polski, zgodnie z rekomendacjami z czerwca 2013 działania skupiłyby się na drugiej połowie roku, co istotnie odbiłoby się na wynikach gospodarczych w tym okresie. Wówczas nie byłoby możliwe osiągnięcie wyniku 1,9% wzrostu gospodarczego w III kwartale 2013 r. i oczekiwanego na jeszcze wyższym poziomie wzrostu w bieżącym kwartale.

Rząd stanął więc przed wyborem restrykcyjnej polityki fiskalnej, której efektem byłoby albo jeszcze głębsze spowolnienie lub nawet recesja, bez gwarancji realizacji rekomendowanych przez KE i Radę celów albo innego rozłożenia w czasie dostosowań fiskalnych, które dawało pewność, że wzrost PKB nie zostanie stłumiony. Mimo to okazało się, że realizacja dochodów budżetu państwa była poniżej oczekiwań, a przyspieszenie wzrostu gospodarczego przyszło nieco później. W efekcie KE stwierdziła, że rekomendacje z czerwca nie zostały zrealizowane, jednak przyznała, że realizacja proponowanych dostosowań strukturalnych przyczyniłaby się do spowolnienia wzrostu gospodarczego, a w efekcie mogłaby wcale nie przynieść osiągnięcia celów nominalnych w postaci deficytu niższego niż 3% PKB w 2014 r.

Udało się natomiast osiągnąć cel w postaci ożywienia wzrostu PKB. Strategia nowelizacji budżetu na 2013 r., zakładająca jej maksymalną neutralność dla ożywiającego się dopiero wzrostu gospodarczego, sprawdziła się. Teraz, kiedy wzrost gospodarczy zaczął przyspieszać i prognozy wskazuja na to, że dalej będzie przyspieszać w 2014, powstały warunki, by Rząd mógł podjąć dodatkowe działania redukujące deficyt. Ministerstwo Finansów pozostaje w dialogu z Komisją Europejską. Zgodnie z oczekiwaniem KE, Polska przedstawi strategię konsolidacji w kwietniowej Aktualizacji Programu Konwergencji.