Pomiar przeciętnych stóp zwrotu w OFE i wskaźników waloryzacji w ZUS

W związku z toczącą się dyskusją dotyczącą porównania efektywności poszczególnych segmentów (filarów) systemu emerytalnego, publikujemy kompleksową analizę na ten temat. W opracowaniu przedstawiono metodologię wyliczeń poszczególnych miar efektywności. Tym samym odniesiono się do zarzutów zgłaszanych przez niektórych ekonomistów, w efekcie których wskaźniki dotyczące stóp zwrotu OFE i ZUS, stanowiące tylko jeden z licznych wątków opracowania rządowego, zostały podniesione do głównego elementu przeglądu funkcjonowania systemu emerytalnego „Bezpieczeństwo dzięki zrównoważeniu".

W obliczeniach MF wykorzystano zarówno średnią geometryczną stopę zwrotu skorygowaną o opłaty od przekazanej składki, wewnętrzną stopę zwrotu (IRR), jak i relację zgromadzonego kapitału do wpłaconych składek. Dodatkowo w przypadku ZUS uwzględniono waloryzację kwartalną, dotychczas pomijaną w przedstawionych przez ekonomistów analizach, de facto zaniżając wpływ tej metody waloryzacji na stan kapitału. Takie podejście do waloryzacji jest tymczasem bardzo istotne w przypadku przejścia na emeryturę. W analizie przedstawiono również – zarówno dla OFE, jak i ZUS – mierniki kalkulowane narastająco, z różnym punktem startowym, które ukazują sytuacje różnych potencjalnych emerytów.

Wyniki przedstawione w opracowaniu pokazują jak wrażliwe są one na przyjęty zestaw założeń „uproszczających"; w szczególności dowodzą, że w zależności od formułowanej hipotezy możliwy jest taki dobór mierników efektywności, aby wnioski z ich zastosowania przemawiały na korzyść OFE lub I filaru w ZUS, chociaż trudno dowieść wyższości OFE nad subkontem w ZUS.