Obniżenie progów relacji państwowego długu publicznego do produktu krajowego brutto (PKB) w mechanizmie korygującym stabilizującej reguły wydatkowej zakłada przyjęty 25 lutego br. przez rząd projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o finansach publicznych i niektórych innych ustaw. Progi ostrożnościowe zostaną obniżone o 7 punktów procentowych, czyli próg 50 proc. zostanie zastąpiony progiem 43 proc., a próg 55 proc. - progiem 48 proc.
Wejście w życie przepisów reformujących system emerytalny spowodowało, że relacja państwowego długu publicznego do PKB uległa zmniejszeniu. Było to możliwe dzięki przekazaniu przez OFE do ZUS aktywów o wartości 153.151,2 mln zł (co odpowiada 51,5 proc. jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunkach członków OFE). Wartość nominalna przekazanych papierów wartościowych wyniosła łącznie 146.054,2 mln zł. Skarbowe papiery wartościowe, nabywane przez Skarb Państwa, zostały umorzone, w wyniku czego państwowy dług publiczny obniżył się o 130.187,6 mln zł, co można przełożyć na ok. 7,6 proc. PKB prognozowanego w ustawie budżetowej na 2014 r. Na obniżenie długu wpłynęły nie tylko umorzone skarbowe papiery wartościowe, ale również oszczędności wynikające z kosztów ich obsługi. Należy podkreślić, że obniżenie progów o 7 p.p. wynika z niepewności co do ostatecznego poziomu relacji państwowego długu publicznego do PKB w 2013 r., poziomu nominalnego PKB w 2014 r. oraz zakresu, w jakim ubezpieczeni skorzystają z możliwości, aby ich nowe składki przekazywane były do OFE.
Obniżenie progów ma zatem za zadanie ustabilizowanie długu publicznego na niższym poziomie oraz zapewnienie wiarygodności polskiej polityki fiskalnej. Działanie to zostało również pozytywnie ocenione przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy i agencje ratingowe.
Proponowane obniżenie progów skutkujących uruchomieniem mechanizmu korygującego reguły (zmiana art. 112aa ustawy o finansach publicznych), przy jednoczesnym utrzymaniu określonego w art. 86 ustawy o finansach publicznych progu ostrożnościowego na poziomie 55 proc. PKB wraz z dotychczasowym systemem sankcji, stanowi de facto uzupełnienie systemu poprzez ustanowienie 2 progów (43 proc. i 48 proc. PKB) w miejsce dotychczasowego jednego 50-procentowego progu, mającego wywołać działania zabezpieczające przed przekroczeniem przez dług poziomu 55 proc. PKB. Warto przy tym podkreślić automatyzm mechanizmu korekty (patrz schemat poniżej) wywołanego w przypadku przekroczenia wskazanych progów, który wynika wprost z matematycznej formuły stabilizującej reguły wydatkowej.
Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie przepisu określającego, że – na potrzeby stabilizującej reguły wydatkowej – wartość zasilenia funduszu emerytalnego przez Fundusz Rezerwy Demograficznej będzie podlegać konsolidacji. Dzięki temu transfery środków z Funduszu, które zgodnie z prawem mogą być wykorzystywane na uzupełnienie niedoboru funduszu emerytalnego, nie będą zaburzać działania stabilizującej reguły wydatkowej.
Doprecyzowano również kwestie zmian w budżecie ustalonym zastępczo przez regionalną izbę obrachunkową, dokonywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego. Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania mają służyć dyscyplinowaniu jst do wdrażania programu postępowania naprawczego.