Informacja nt. projektowanej zmiany ustawy o Narodowym Banku Polskim

W związku z publikacją 19 sierpnia 2013 r. projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz niektórych innych ustaw, Ministerstwo Finansów informuje, że celem projektowanych regulacji jest aktualizacja obowiązujących przepisów oraz wprowadzenie nowych, które pozytywnie wpłyną na przejrzystość oraz efektywność funkcjonowania Narodowego Banku Polskiego (NBP).

Obowiązująca obecnie ustawa o Narodowym Banku Polskim z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. z 2005 r., Nr 1, poz. 2) była dotychczas przedmiotem tylko jednej samodzielnej nowelizacji ustawą z dnia 18 grudnia 2003 r. o zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 228, poz. 2260), a kilkunastoletni okres obowiązywania ustawy oraz bieżąca praktyka stosowania jej przepisów wskazują na potrzebę dokonania zmian oraz włączenia do ustawy nowych regulacji.

Zaproponowana w projekcie zmiana art. 48 obecnej ustawy o Narodowym Banku Polskim, umożliwiająca sprzedaż i kupno dłużnych papierów wartościowych przez Narodowy Bank Polski nie tylko w operacjach otwartego rynku ma na celu rozszerzenie narzędzi NBP w związku z funkcjonowaniem banku centralnego jako tzw. pożyczkodawcy ostatniej szansy.

Ponadto intencją zmienianego przepisu nie jest wprowadzenie możliwości finansowania przez NBP deficytu budżetowego. W tym kontekście należy podkreślić, że zgodnie z art. 123 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej zakazane jest udzielanie przez Europejski Bank Centralny lub banki centralne państw członkowskich pożyczek na pokrycie deficytu lub jakichkolwiek innych kredytów rządom centralnym, jak również nabywanie bezpośrednio od nich przez Europejski Bank Centralny lub krajowe banki centralne ich papierów dłużnych. Także Konstytucja RP w ust. 2 art. 220 stanowi, że ustawa budżetowa nie może przewidywać pokrywania deficytu budżetowego przez zaciąganie zobowiązania w centralnym banku państwa.

Jednocześnie należy podkreślić, że działania regulacyjne prowadzone w zakresie ww. projektu założeń były podejmowane we współpracy z NBP.