W związku z ogłoszeniem w dniu 18 czerwca 2013 r. wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2013 r. sygn. akt P 43/11, w którym Trybunał orzekł niezgodność art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 oraz z 2011 r. Nr 75, poz. 398, Nr 85, poz. 458, Nr 149, poz. 887 i Nr 171, poz. 1016), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., w zakresie, w jakim przewiduje miesięczny termin złożenia zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia w drodze dziedziczenia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, z wywiedzioną z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, podatnikom, którym wskutek przekroczenia miesięcznego terminu na złożenie zgłoszenia ustalono zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od spadków i darowizn przysługuje prawo do złożenia wniosku o wznowienie postępowania w sprawie podatku od spadków i darowizn oraz uchylenie decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.
Wznowienie postępowania obejmować będzie tylko te przypadki, w których spełnione są łącznie następujące warunki:
• nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych nastąpiło w drodze dziedziczenia,
• śmierć spadkodawcy nastąpiła od dnia 1 stycznia 2007 r.,
• postanowienie sądu stwierdzające nabycie spadku uprawomocniło się w okresie od dnia
1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. (zarejestrowano akt poświadczenia dziedziczenia w 2008 r.),
• wyłączną przesłanką ustalenia zobowiązania podatkowego było zgłoszenie nabytych rzeczy lub praw majątkowych naczelnikowi urzędu skarbowemu z uchybieniem miesięcznego terminu określonego w art. 4a ust. 1 pkt 1 powyższej ustawy.
Wniosek o wznowienie postępowania należy złożyć w nieprzekraczalnym terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału, tj. do dnia 18 lipca 2013 r. (art. 240 § 1 pkt 8 i art. 241 § 2 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa).
Organem właściwym w sprawie wznowienia postępowania jest organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji.
Analiza wniosków jest dokonywana przez organ podatkowy wyłącznie - po ich złożeniu - w postępowaniu a dopiero po stwierdzeniu, że niespełniona została przesłanka wymieniona w art. 240 § 1 pkt 8 Ordynacji podatkowej, organ ten wydaje decyzję odmawiającą wznowienia postępowania stosownie do art. 243 § 3 tej ustawy.
Po przeprowadzeniu postępowania w przedmiocie zaistnienia przesłanki wymienionej w art. 240 § 1 pkt 8 ustawy – Ordynacja podatkowa, a więc po stwierdzeniu, że zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych zostało złożone z uchybieniem miesięcznego terminu określonego w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.), co skutkowało wydaniem decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe, organ podatkowy wydaje decyzję, w której uchyla w całości tę decyzję wymiarową i umarza postępowanie na podstawie art. 245 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.
Powyższy przepis ma także zastosowanie w sprawach, w których doręczenie przedmiotowych decyzji ustalających wysokość podatku od spadków i darowizn lub zapłata tego podatku miało miejsce w 2007 r.
Nadpłata podlega zwrotowi w terminie 30 dni od dnia uchylenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 76 Ordynacji podatkowej o zaliczeniu nadpłaty, m.in. na poczet zaległości podatkowych.