Serwis Samorządowy PAP: Nadmierna sprawozdawczość to jedna z bolączek samorządów. Czy ministerstwo planuje jakieś ułatwienia w tej kwestii?
Prof. Teresa Czerwińska, minister finansów: Obowiązki informacyjne, sprawozdawcze są potrzebne, ale rzeczywiście są też sprawozdania, które nie wnoszą wartości dodanej i nie ma potrzeby kreowania takiego procesu. Trzeba pamiętać, że sprawozdawczość nie jest celem samym w sobie, ma ona czemuś służyć. Dlatego chcę zrobić rzetelny przegląd oraz weryfikację sprawozdań i tam, gdzie to możliwe, wprowadzić uproszczenia. Tak, żeby bez uszczerbku dla rzetelności, celowości i rozliczeń proces ten odbiurokratyzować, uelastycznić i nie produkować zupełnie niepotrzebnych, nadmiarowych, czasochłonnych dokumentów czy sprawozdań. Przy Ministerstwie Finansów zostanie powołany zespół, który dokona przeglądu: weźmiemy pod lupę obowiązki sprawozdawcze i będziemy starali się odpowiedzieć na pytanie, z których sprawozdań można by zrezygnować.
A które sprawozdanie jest Pani zdaniem niepotrzebne?
- Chciałabym, żebyśmy w pierwszej kolejności spojrzeli na proces planowania. Obecnie planujemy bowiem w działach, rozdziałach, paragrafach. Zatem żeby środki wydatkować w inny sposób, nawet nieznacznie przenieść z paragrafu do paragrafu, trzeba zmienić plan finansowy. A zmiana planu oznacza, że odpowiednie osoby muszą to skorygować, przygotować, przeliczyć, przedłożyć, zatwierdzić itd.
Jeśli nie tak, to jak?
- Mamy pewne propozycje w zakresie zmniejszenia obciążeń biurokratycznych, chociażby w obszarze planowania, ale najpierw chciałabym o nich porozmawiać z nowym zespołem, żeby mieć pewność, że w tej kwestii także strona samorządowa postrzega to tak samo jak my.
Kto wejdzie w skład tego zespołu?
- Zespół będzie składał się ze specjalistów; zarówno z ekspertów z resortu finansów, jak i samorządów. Wczoraj (we wtorek - PAP) skierowałam pismo do Sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, żeby wytypował przedstawicieli wszystkich ogólnopolskich organizacji samorządowych wchodzących w skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu. Zależy mi na tym, żeby byli to ludzie, którzy na co dzień dobrze problematykę sprawozdawczości znają i będą naszymi partnerami i doradcami w całym tym procesie.
Kiedy praca zespołu przyniesie pierwsze efekty?
- Bardzo poważnie traktuję tę kwestię. Chcemy ją oprzeć na dialogu ze stroną samorządową. Chcemy rozmawiać i konsultować wzajemne oczekiwania, dlatego termin powinien uwzględniać potrzebę dialogu. Chciałabym pracę zespołu podzielić na dwa etapy. Pierwszy z nich od powołania zespołu przez pierwsze prace aż do pierwszych wypracowanych rozwiązań – punktowe, precyzyjne cięcia nadmiernej biurokracji, może przynieść efekty w perspektywie już kilku miesięcy, do pół roku. To realny termin, biorąc pod uwagę również proces legislacyjny. Natomiast drugi etap to będą rozważenie głębszych, bardziej systemowych zmian - stąd nie stawiamy tu granicznego terminu, gdyż uelastycznienie i odbiurokratyzowanie to powinien być proces ciągły. Nie da się raz na zawsze przeprowadzić odbiurokratyzowania i zakończyć sprawy. Chciałabym, żeby ten zespół dalej funkcjonował, na bieżąco prześwietlał, pokazywał pewne obszary, w które możemy wchodzić, zmieniać, ulepszać. Jest tu parę rzeczy do zrobienia.
Jakie wymierne korzyści mają przynieść zmiany wypracowane w zespole?
- Nadmierna biurokracja generuje koszty w postaci dodatkowych godzin pracy, a to przekłada się w rzeczywistości na bardzo konkretny efekt wyceniony w pieniądzu. Zmiany wypracowane w zespole powinny więc przynieść samorządom konkretny efekt finansowy. Samorządy będą też mogły elastyczniej, sprawniej zarządzać swoimi budżetami. Ale nadal jednostki samorządu terytorialnego będą sprawozdawać wykonanie, będą rozliczać środki publiczne, bo taka transparentność jest bardzo potrzebna. I to przez stronę samorządową nie jest kwestionowane.
Ten zespół to reakcja na postulaty samorządowców czy Pani własna ocena sytuacji?
- Jest to inicjatywa wynikająca zarówno z doświadczenia ekspertów resortu finansów, jak i moich spotkań w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego i jej zespołów roboczych. Bardzo uważnie wsłuchuję się w głos samorządowców. Jestem otwarta na konkretne propozycje rozwiązań.
Rozmawiała: Anna Banasik