W dziale „Analizy i materiały informacyjne" serwisu internetowego Pełnomocnika Rządu do Spraw Wprowadzenia Euro Przez Rzeczpospolitą Polską zamieszczono najnowsze, czerwcowe wydanie Monitora konwergencji nominalnej, publikacji Biura Pełnomocnika, w której przedstawiany jest bieżący stan wypełnienia przez Polskę i inne kraje Unii Europejskiej kryteriów konwergencji. Z przeprowadzonej analizy wynika, że Polska wypełnia obecnie dwa z czterech kryteriów konwergencji nominalnej.
4 czerwca 2014 r. Komisja Europejska oraz Europejski Bank Centralny opublikowały Raporty o konwergencji, w których oceniono stopień wypełniania kryteriów z Maastricht przez 8 państw z derogacją. Jedynym państwem spełniającym wszystkie kryteria konwergencji jest Litwa, w przypadku której został uczyniony kolejny krok w kierunku wprowadzenia euro w 2015 r.
Publikacja Raportów skutkuje dalszym wzrostem dyskrecjonalności w zakresie stosowania kryteriów. Z grupy referencyjnej dla kryteriów stabilności cen i długoterminowych stóp procentowych wykluczono bowiem Grecję, Cypr i Bułgarię. Różnica między tempem wzrostu cen w Grecji i Bułgarii a inflacją w krajach strefy euro (odpowiednio 2,2 i 1,8 p.p.) była na tyle duża, iż wykluczenie tych krajów było zgodne z dotychczasową praktyką stosowaną przez KE i EBC. Wykluczenie Cypru zwiększa natomiast stopień dyskrecjonalności w interpretacji kryteriów – zdarzało się, iż różnica tempa wzrostu cen w stosunku do strefy euro taka, jak obserwowana w tym kraju (1,4 p.p.), nie prowadziła do wykluczenia danego państwa z grupy referencyjnej (np. 1,7 p.p. różnicy w przypadku Finlandii w 2004 r.). Komisja i EBC podkreślają jednak różnorodność czynników wywołujących tę różnicę i wskazują na potrzebę analizy każdego przypadku odrębnie. Wskazane zmiany skutkują korektą metodyki wykorzystywanej przy tworzeniu Monitora Konwergencji Nominalnej (por. komentarz do wykresów 7-9).
W kwietniu 2014 r. Polska wypełniała kryterium stabilności cen. Średnie 12-miesięczne tempo wzrostu indeksu HICP wyniosło 0,6% i było niższe o 0,9 pkt. proc. od wartości referencyjnej (1,7%). Wartość referencyjna została obliczona na podstawie danych z 3 państw o najbardziej stabilnych cenach, wśród których znalazły się Łotwa, Portugalia i Irlandia. Komisja Europejska i Europejski Bank Centralny postanowiły wykluczyć z grupy referencyjnej Grecję, Bułgarię oraz Cypr, jako państwa, których dynamika cen istotnie różni się od dynamiki cen w strefie euro.
W kwietniu 2014 r. Polska wypełniała kryterium stóp procentowych. Średnia długoterminowa stopa procentowa za ostatnie 12 miesięcy wyniosła 4,2%, a tym samym ukształtowała się o 2,0 pkt. proc. poniżej wartości referencyjnej, która wyniosła 6,2%. Podstawą do obliczenia wartości referencyjnej były dane z Łotwy, Irlandii i Portugalii.
Kryterium fiskalne pozostaje niewypełnione ze względu na nałożoną na Polskę procedurę nadmiernego deficytu. Działania Polski w celu obniżenia deficytu budżetowego poniżej 3% PKB zostały pozytywnie ocenione przez Komisję Europejską. Prognozy Komisji Europejskiej wskazują, że Polska powinna wypełnić kryterium fiskalne w 2016 r. (na podstawie danych za 2015 r.) Procedurą nadmiernego deficytu objętych jest w 17 z 28 państw UE, przy czym 2. czerwca br. Komisja Europejska złożyła wniosek do Rady Unii Europejskiej o zniesienie procedury wobec sześciu z tych krajów.
Kryterium kursu walutowego nie jest wypełnione ze względu na fakt, że Polska nie uczestniczy w mechanizmie ERM II.