Rada Ministrów przyjęła w trybie obiegowym oraz w dniu 25 listopada 2016 r. skierowała do Sejmu projekt ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym.
Rozwiązania przedstawione w projekcie mają na celu transpozycję do krajowego porządku prawnego postanowień dyrektywy 2014/56/UE zmieniającej dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz umożliwienie stosowania przepisów rozporządzenia nr 537/2014 w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.
Najważniejsze przyjęte w projekcie regulacje obejmują:
wzmocnienie niezależności i obiektywizmu biegłych rewidentów i firm audytorskich
- wprowadzone zostaną rozwiązania ograniczające konflikt interesów występujących między biegłym rewidentem i firmą audytorską a jednostką badaną (czarna lista usług zakazanych, limity wynagrodzenia za usługi inne niż badanie lub warunkowo dopuszczone oraz limit wynagrodzenia od jednego klienta);
poprawa jakości badań ustawowych
- zwiększona zostanie przejrzystość i jakość informacji przekazywanych przez firmy audytorskie w związku z badaniem podmiotom takim jak: jednostki badane, komitety audytu JZP, rady nadzorcze, Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) i Komisja Nadzoru Audytowego (KNA);
- uszczegółowione zostaną zasady organizacji firmy audytorskiej;
- wzmocnieniu ulegnie rola i zadania komitetów audytu JZP;
wzmocnienie nadzoru publicznego
- wzmocniona zostanie niezależność nadzoru publicznego od środowiska biegłych rewidentów - brak praktyków w organie nadzoru publicznego i bezpośrednia realizacja kontroli przez KNA, w związku z nieprawidłowościami przy badaniach ustawowych JZP;
- zwiększą się uprawnienia nadzorcze i dochodzeniowe nadzoru publicznego. Dotyczy to także zwiększenia uprawnień nadzoru, jeśli chodzi o nakładanie kar i sankcji (większy katalog osób podlegających karze za naruszenie przepisów ustawy i rozporządzenia unijnego oraz zaostrzenie katalogu kar);
- KNF wyznaczona zostanie jako organ nadzoru publicznego odpowiedzialny za realizacje zadań obejmujących nadzór nad JZP w zakresie: wyboru firmy audytorskiej przez JZP, rotacji firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz nad działalnością komitetów audytu;
- częstotliwość kontroli firm audytorskich dostosowana zostanie do wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w procesie badania.
Projekt ustawy obejmuje także zmiany przepisów ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Chodzi o uzupełnienie rejestru przedsiębiorców o dodatkową wzmiankę na temat złożenia do KRS sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej. Ujawnienie tych informacji, zgodnie z dyrektywą UE, jest obligatoryjne. Powinno wiązać się z wpisem wzmianki o sprawozdaniu (sprawozdaniu skonsolidowanym) z płatności na rzecz administracji publicznej do działu trzeciego rejestru przedsiębiorców oraz publikacją w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Ponadto, wprowadzono przepisy porządkujące przyjmowanie przez sądy rejestrowe odpisów uchwał o zatwierdzeniu skonsolidowanych sprawozdań finansowych.