Sytuacja firm audytorskich i jednostek badanych po brexicie
- Brexit może mieć wpływ na badanie sprawozdań finansowych, tzn. na działające w Polsce firmy audytorskie oraz badane przez nie podmioty.
- Sprawdź czy to dotyczy również twojej firmy i przygotuj się do zmian.
Negocjacje brexitu
30 marca 2019 r. Wielka Brytania opuści Unię Europejską (UE) i stanie się państwem trzecim. Obecnie strony negocjują warunki wyjścia, tak aby proces ten przebiegł w uporządkowany sposób.
Elementem umowy jest m.in. okres przejściowy (30 marca 2019 r. - 31 grudnia 2020 r.), który ma zapewnić stabilność prawną i odpowiedni czas na dostosowanie się do nowej sytuacji. Negocjacje są trudne i mogą zakończyć się brakiem porozumienia. Oznacza to tzw. „twardy" brexit, czyli wyjście bez uzgodnienia zasad, w tym brak okresu przejściowego.
Prawo UE przestanie obowiązywać w Wielkiej Brytanii od 30 marca 2019 r. Skutki tej sytuacji odczują wszyscy – obywatele, przedsiębiorcy i administracja. Dlatego istotne jest, aby zidentyfikować potencjalne ryzyka i podjąć odpowiednie działania przygotowawcze, które wyeliminują lub przynajmniej złagodzą negatywne konsekwencje brexitu.
Badanie sprawozdań finansowych a brexit
Brexit może wpłynąć na badanie sprawozdań finansowych, tj. na działające w Polsce firmy audytorskie oraz badane przez nie podmioty. W przypadku „twardego" brexitu, 30 marca 2019 r. biegli rewidenci zatwierdzeni w Wielkiej Brytanii staną się biegłymi rewidentami pochodzącymi z państwa trzeciego. Niemniej jednak biegły rewident zatwierdzony w Wielkiej Brytanii, który jednocześnie jest wpisany do rejestru biegłych rewidentów prowadzonego przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów, zachowa prawo do badania sprawozdań finansowych w Polsce.
Jednocześnie firmy audytorskie zatwierdzone w Wielkiej Brytanii – staną się jednostkami audytorskimi pochodzącymi z państwa trzeciego. Tym samym utracą one prawo do transgranicznego świadczenia usług badania sprawozdań finansowych w Polsce przewidzianego prawem UE1.
Ponadto wybrane firmy audytorskie, obecnie wpisane w Polsce na listę firm audytorskich2, mogą przestać spełniać wymogi wpisu i zostać skreślone z tej listy3. Chodzi o przypadki, gdy wśród ich obecnych właścicieli bądź członków organów zarządzających lub nadzorczych, znajdują się firmy audytorskie lub biegli rewidenci zatwierdzeni w Wielkiej Brytanii, a firmy te nie podejmą na czas odpowiednich działań dostosowawczych, aby zapewnić, że na 30 marca 2019 r. ich właścicielami oraz członkami organów zarządzających i nadzorczych nadal będą w większości odpowiednio firmy audytorskie lub biegli rewidenci, zatwierdzeni w państwie członkowskim UE.
Ma to także znaczenie dla obecnych i potencjalnych klientów polskich firm audytorskich, których sprawozdania finansowe za 2018 r. będą podlegać badaniu ustawowemu. Może się okazać, że 30 marca 2019 r., w trakcie badania (jeszcze przed wydaniem sprawozdania z badania), firma audytorska zostanie skreślona z listy z ww. powodów. W takim przypadku badana jednostka stanie przed koniecznością wyboru nowej firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania, co wydłuży cały proces. Jednocześnie istnieje ryzyko, że obowiązek ustawowy nie zostanie wykonany w wymaganym terminie.
Jeżeli negocjacje ws. umowy wyjścia zakończą się pozytywnie, opisane wyżej ryzyka nie zostaną wyeliminowane, a jedynie odsunięte w czasie (do końca okresu przejściowego, tj. do 31 grudnia 2020 r.), chyba że w przyszłym porozumieniu o wzajemnych stosunkach między UE i Wielką Brytanią zostaną przyjęte odmienne postanowienia. To kolejny argument, aby podjąć działania przygotowawcze.
Jak się przygotować
Firmy audytorskie powinny przeanalizować swoją sytuację pod kątem spełniania warunków ustawy4 na 30 marca 2019 r. i w razie potrzeby podjąć odpowiednie działania dostosowawcze, aby bez zakłóceń kontynuować swoją działalność.
Podmioty badane muszą upewnić się, że firma audytorska, która ma zbadać ich sprawozdanie finansowe za 2018 r., na 30 marca 2019 r. będzie nadal miała prawo przeprowadzać badania ustawowe w Polsce (tj. będzie wpisana na listę).
1 art. 3a dyrektywy 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych
2 o której mowa w art. 57 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym
3 mowa o zaistnieniu przesłanki z art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy, czyli zaprzestaniu spełniania wymogów art. 46 pkt 2-5 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym
4 z art. 46 ust. 2-5 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym
