Podstawą funkcjonowania stosunkowo nowej kategorii dostawców usług płatniczych jest ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz.U. z 2014 r. poz. 873; UUP). Ustawą tą zostały implementowane dwie dyrektywy unijne: dyrektywa 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniającą dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylającą dyrektywę 97/5/WE oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE.
Obecnie funkcjonuje ok. 30 krajowych instytucji płatniczych oraz ponad 1300 biur usług płatniczych. Nie działa wciąż żadna krajowa instytucja pieniądza elektronicznego.
Dane dotyczące ww. podmiotów zawarte są w rejestrze dostawców prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego, publikowanym na jej stronie internetowej: (link otwiera nowe okno w innym serwisie)
Krajowe instytucje płatnicze, w zależności od zakresu zezwolenia udzielanego przez KNF, mogą świadczyć wszystkie usługi płatnicze z katalogu zawartego w art. 3 UUP, tj. następujące usługi:
- przyjmowanie wpłat gotówki i dokonywanie wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku;
- wykonywanie transakcji płatniczych, w tym transfer środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy: przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty, przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego, przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń;
- wykonywanie transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego - kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3;
- wydawanie instrumentów płatniczych;
- umożliwianie wykonania transakcji płatniczych, zainicjowanych przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, instrumentem płatniczym płatnika, w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy karty płatniczej lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na jej rozliczaniu i rozrachunku w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring);
- świadczenie usługi przekazu pieniężnego;
- wykonywanie transakcji płatniczych, w przypadku których zgoda płatnika na wykonanie transakcji udzielana jest przy użyciu urządzenia telekomunikacyjnego, cyfrowego lub informatycznego, a płatność przekazywana jest dostawcy usług telekomunikacyjnych, cyfrowych lub informatycznych, działającemu jedynie jako pośrednik pomiędzy użytkownikiem zlecającym transakcję płatniczą a odbiorcą.
Biura usług płatniczych są uprawnione doświadczenia wyłącznie usługi przekazu pieniężnego. Wszystkie kategorie dostawców usług płatniczych mają obowiązek świadczenia usług płatniczych zgodnie z przepisami UUP, dotyczącymi m.in. obowiązków informacyjnych w zakresie świadczenia usług płatniczych, praw i obowiązków w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich.
