Dobrze zaprojektowany system współdzielenia dochodów i odpowiedzialności pomiędzy budżetem państwa a samorządem oraz pomiędzy samymi jednostkami samorządu terytorialnego (transferów wyrównawczych) ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia wszystkim obywatelom Polski równego dostępu do wysokiej jakości usług publicznych niezależnie od miejsca zamieszkania. Reformując obecny system transferów wyrównawczych, Polska chce skorzystać z doświadczeń innych krajów w dziedzinie finansowania samorządów.
Omówienie tych problemów było głównym celem warsztatów, zorganizowanych wspólnie przez Bank Światowy i Ministerstwo Finansów 11 grudnia 2014 r. w Warszawie. Dyskusja z udziałem przedstawicieli stowarzyszeń samorządów lokalnych, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji badawczo-analitycznych, badaczy, ekspertów Banku Światowego i ekspertów międzynarodowych dotyczyła w pierwszym rzędzie kluczowych zagadnień, jakie należy wziąć pod uwagę dla potrzeb reformy obecnego systemu polskiego, prezentując również istotne wnioski płynące z doświadczeń międzynarodowych.
Nie istnieje jeden idealny system transferów wyrównawczych, ponieważ każdy kraj musi uwzględnić specyficzne dla niego uwarunkowania techniczne i polityczne. Analiza doświadczeń innych krajów może jednak pomóc w rozważaniu takich pytań jak np. co powinno być podstawą dla transferów wyrównawczych (dochody, wydatki, potrzeby itp.) i jak wdrożyć opracowane w tym zakresie rozwiązanie? Rozwiązania i praktyki stosowane w Danii, Szwajcarii, Niemczech i Kanadzie mogą być pomocne jeśli chodzi o informacje wykorzystywane w procesie zmian, jednak ostatecznie wypracowany model będzie najpewniej specyficznie polski.
Polska musi znaleźć własną ścieżkę przygotowania i wdrożenia tej reformy. Zdajemy sobie sprawę, że nie istnieje jeden model „najlepszych praktyk", choć z pewnością istnieją światowe praktyki dobre i lepsze, które będą podstawą do dalszych prac Ministerstwa Finansów – powiedział minister finansów Mateusz Szczurek.
Usprawnianie przepływu wiedzy jest centralnym elementem programu Banku Światowego dla Polski. W przypadku kraju-klienta tak wysoko rozwiniętego jak Polska, dzielenie się wiedzą odbywa się na zasadach partnerskich i działa w obie strony.
Polska ma wiele znaczących doświadczeń, którymi może się podzielić z krajami ościennymi, gotowa jest też do dzielenia się z innymi swoimi pomysłami na reformy. Reformy decentralizacyjne, przeprowadzone w Polsce w latach dziewięćdziesiątych są skarbnicą wiedzy dla innych krajów. Równocześnie Polska może nadal uczyć się nowych rzeczy, tak, by udoskonalać obecnie stosowany model - powiedziała dyrektor krajowy Banku Światowego na Polskę i kraje bałtyckie Mamta Murthi.
Osoby do kontaktu:
Ministerstwo Finansów:
Wiesława Dróżdż, +48 22 694 40 76, wieslawa.drozdz@mf.gov.pl
Bank Światowy:
W Warszawie: Dorota Kowalska, +48 518 464 430, dkowalska@worldbank.org
W Waszyngtonie: Kristyn Schrader-King, +1-202 458 2736, kschrader@worlbank.org