W ramach tegorocznego przedsięwzięcia edukacyjnego zorganizowano trzy rodzaje szkoleń, realizowanych jako działanie projektu systemowego „Wdrożenie budżetu zadaniowego u wszystkich dysponentów środków budżetowych w latach 2008-2012", współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Priorytetu V Dobre rządzenie, Działania 5.1 Wzmocnienie potencjału administracji rządowej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki – pierwsze pt. „Budżet zadaniowy jako narzędzie zarządzania środkami publicznymi" (Komponent I), drugie pt. „Budżet zadaniowy, a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych" (Komponent IIA) oraz trzecie: „Audyt procesu budżetowania w układzie zadaniowym" (Komponent IIB). Wykonawcą przedmiotowych szkoleń było wyłonione w drodze przetargu nieograniczonego konsorcjum WYG International Sp. z o.o. oraz WYG PSBD Sp. z o.o. Łącznie we wszystkich szkoleniach przeszkolono 2159 osób – przedstawicieli dysponentów.
W ramach Komponentu I w terminie 31 lipca – 2 września 2014 roku odbyło się 18 dwudniowych szkoleń pt. "Budżet zadaniowy jako narzędzie zarządzania środkami publicznymi", dedykowanych pracownikom państwowych jednostek budżetowych, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, państwowych osób prawnych, o których mowa w art.9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych, którzy jeszcze nie uczestniczyli w szkoleniach organizowanych w ramach projektu PO KL pn. „Wdrożenie budżetu zadaniowego u wszystkich dysponentów środków budżetowych w latach 2008-20012", a którzy realizują zadania związane z planowaniem budżetu w układzie zadaniowym. Szkolenia te zostały zrealizowane w 16 miastach wojewódzkich, po jednej edycji we Wrocławiu, Bydgoszczy, Lublinie, Gorzowie Wielkopolskim, Łodzi, Krakowie, Opolu, Rzeszowie, Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Poznaniu i Szczecinie oraz trzy edycje w Warszawie. Zajęcia przeprowadzone zostały w formie interaktywnej, łączącej wykłady z częścią warsztatową, w trakcie których omówiono m.in. zagadnienia: genezy budżetu zadaniowego w kontekście nowoczesnych narzędzi zarządzania w administracji publicznej, podstaw prawnych i celu wdrożenia budżetu w układzie zadaniowym w Polsce, poprawnego definiowania celów i mierników na potrzeby budżetu zadaniowego, odpowiedzialności i ról poszczególnych komórek organizacyjnych w procesie planowania i wykonania budżetu w układzie zadaniowym, zakresu informacji niezbędnych do sporządzenia prawidłowych, kompletnych sprawozdań z wykonania budżetu zadaniowego: sprawozdań Rb-BZ1/Rb-BZ2 oraz sprawozdań na potrzeby wewnętrzne – kontroli zarządczej i efektywności realizacji celów budżetu zadaniowego, a także znaczenia badań ewaluacyjnych budżetu zadaniowego (w tym przeglądów wydatków).
Ogółem w szkoleniach wzięły udział 793 osoby. Staż pracy uczestników przedstawiał się zróżnicowanie – najliczniejszą grupę stanowiły osoby ze stażem pracy w przedziale 11-20 lat (33,33 %), następnie osoby ze stażem 6-10 lat (26,42 %) oraz 0-5 lat (19,37 %). Wielkość pozostałych grup natomiast nie przekroczyła 14 % ogólnej liczby uczestników:
W odniesieniu do wieku uczestników szkoleń najmniej liczną grupę stanowiły osoby do 24 lat i powyżej 64 lat.
Opinie i oceny z realizacji szkoleń zostały zbadane za pomocą ankiety indywidualnej oceny szkolenia (AIOS) przeprowadzonej wśród uczestników szkoleń w następujących w obszarach:
– program szkolenia i metody szkolenia,
– postawa i kompetencje trenera/wykładowcy,
– sposób organizacji szkolenia,
– ocena ogólna szkolenia.
Dodatkowym elementem weryfikacji poziomu przyswajania wiedzy były także kwestionariusze obserwacji wypełniane przez trenerów prowadzących zajęcia. Efektywność szkoleń zmierzona natomiast została za pomocą testów wstępnych i końcowych, wypełnianych przez uczestników.
Uzyskane wyniki pokazują, że szkolenia zostało wysoko ocenione przez uczestników, którym podobał się zarówno sposób prowadzenia zajęć przez trenerów, jak i zawartość merytoryczna szkoleń.
Uczestnicy szkoleń z reguły bardzo wysoko ocenili pracę trenerów, co obrazuje poniższy wykres:
Uczestnicy dokonali również oceny warunków pracy, lokalizacji szkoleń oraz jakości zakwaterowania i wyżywienia oraz materiałów szkoleniowych. Wszystkie te elementy zostały ocenione wysoko w pięciopunktowej skali.
Zebrane na podstawie ankiet opinie uczestników wskazują, że szkolenia zostały bardzo dobrze ocenione przez uczestników, którym podobał się zarówno sposób prowadzenia zajęć, postawa i kompetencje trenerów, jak i zawartość merytoryczna szkoleń. Uczestnicy uznali również, że tematyka zajęć była interesująca i przydatna w bieżącej pracy.
Wyniki wypełnianych przez uczestników testów wiedzy: jednego na początku zajęć, a drugiego na ich końcu, pozwoliły na obiektywne dokonanie pomiaru efektywności szkolenia. Pytania dotyczyły omawianych podczas szkolenia zagadnień, przy czym test początkowy różnił się w swojej treści od testu końcowego. Testy przeprowadzone zostały w podziale na dwie grupy, dla których przygotowane były zróżnicowane zestawy pytań. Na podstawie wyników przeprowadzonych pre i post testów obliczony przyrost wiedzy osiągniętej przez 793 uczestników 18 szkoleń wyniósł 46,44%.
W ramach Komponentu II w terminie 11 sierpnia – 25 września 2014 roku przeprowadzonych zostało 48 szkoleń, w tym 32 dwudniowe szkolenia pt. "Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych", skierowane do pracowników państwowych jednostek budżetowych, agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, państwowych osób prawnych, o których mowa w art.9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U.z 2013r. poz 885, z późn zm.), którzy posiadają podstawową wiedzę z zakresu planowania w układzie zadaniowym i którzy uczestniczą realizacji zadań związanych z budżetem zadaniowym, co potwierdzał ich pracodawca na odpowiednim zgłoszeniu oraz 16 trzydniowych szkoleń pt. "Audyt procesu budżetowania w układzie zadaniowym", adresowanych do pracowników zatrudnionych na stanowiskach audytorów wewnętrznych w państwowych jednostkach budżetowych, agencjach wykonawczych, instytucjach gospodarki budżetowej, państwowych osobach prawnych, o których mowa w art.9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U.z 2013r. poz 885, z późn zm.), z wyłączeniem izb skarbowych, urzędów kontroli skarbowych oraz izb celnych. Ogółem w szkoleniach w ramach Komponentu IIA i IIB wzięło udział 1366 osób.
Szkolenia zostały zrealizowane w 16 miastach wojewódzkich: Wrocławiu, Bydgoszczy, Lublinie, Gorzowie Wielkopolskim, Łodzi, Krakowie, Opolu, Rzeszowie, Białymstoku, Gdańsku, Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Poznaniu, Szczecinie i Warszawie. Również i w tym przypadku zajęcia przeprowadzone zostały w formie interaktywnej łączącej wykłady z warsztatami, podczas których omówiono następujące zagadnienia:
a) w Komponencie IIA "Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych":
1. Znaczenie badań ewaluacyjnych budżetu zadaniowego (w tym przegląd wydatków), dla zarządzania finansami publicznymi,
2. Przykłady przeglądów wydatków (spending reviews), ich powszechność, przeznaczenie, sposób opracowania oraz praktyczne zastosowanie,
3. Możliwość zastosowania informacji płynącej z reprezentacyjnego budżetu zadaniowego, do oceny sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych (w ramach przeglądów wydatkowych),
4. Ocena ryzyka realizacji danego zadania i osiągnięcia zakładanych efektów,
5. Organizacja procesów nadzoru i kontroli nad efektywnością oraz skutecznością realizacji planów finansowych w układzie zadaniowym na podstawie mierników stopnia realizacji celów,
6. Zasady i metody sprawowania nadzoru i kontroli nad efektywnością i skutecznością realizacji planów finansowych w układzie zadaniowym na podstawie mierników stopnia realizacji celów,
7. Podstawowe pojęcia z zakresu ewaluacji, poszczególne kategorie ewaluacji oraz jej narzędzia,
8. Stan obecny w zakresie rozwoju systemu i narzędzi monitorowania i ewaluacji wydatków publicznych w Polsce przy uwzględnieniu dotychczasowych osiągnięć w tym m.in. w zakresie działań ewaluacyjnych innych niż budżet zadaniowy,
9. Omówienie kwestii zastosowania monitoringu i ewaluacji budżetu zadaniowego w kontekście ich przydatności do celów zarządczych tj. bieżącej i strategicznej oceny realizacji zadań publicznych.
b) w Komponencie IIB "Audyt procesu budżetowania w układzie zadaniowym":
1. Podstawowe pojęcia w zakresie budżetowania w układzie zadaniowym w jednostkach sektora finansów publicznych;
2. Metodologia procesu budżetowania w układzie zadaniowym (planowanie, wykonanie, ewidencja, sprawozdawczość);
3. Najczęstsze nieprawidłowości w poszczególnych obszarach budżetowania w układzie zadaniowym (planowanie, wykonanie, ewidencja, sprawozdawczość);
4. Rola audytu wewnętrznego w ocenie efektywności, skuteczności, wydajności realizacji budżetu zadaniowego;
5. Narzędzia, techniki oraz kryteria oceny możliwe do wykorzystania w audycie wewnętrznym budżetu zadaniowego;
6. Warsztat z zakresu przeprowadzenia audytu procesu budżetowania w układzie zadaniowym.
W trakcie realizacji szkoleń, Wykonawca zbierał dane, które pozwoliły ocenić wykładowców, warunki w jakich odbywały się szkolenia, a także jakość przeprowadzonych warsztatów. Jakość szkoleń mierzona była za pomocą ankiet ewaluacyjnych w postaci Arkuszy Indywidualnej Oceny Szkolenia (AIOS), w których uczestnicy szkoleń odpowiadali na pytania udzielając odpowiedzi w pięciostopniowej skali.
Uzyskane, poniżej zaprezentowane wyniki pokazują, że szkolenia zostały wysoko ocenione przez uczestników, którym podobał się zarówno sposób prowadzenia zajęć przez trenerów, jak i zawartość merytoryczna zajęć.
Komponent IIA
Komponent IIB
Uczestnicy szkoleń bardzo wysoko ocenili pracę trenerów, co obrazują poniższe wykresy:
Komponent IIA
Komponent IIB
Osoby biorące udział w zajęciach dokonały również oceny warunków pracy, lokalizacji szkolenia oraz jakości zakwaterowania i wyżywienia, a także materiałów szkoleniowych. Wszystkie te elementy zostały ocenione wysoko w pięciopunktowej skali.
Komponent IIA
Komponent IIB
Efektywność szkoleń zmierzona została za pomocą testów wiedzy (wstępnych i końcowych) wypełnianych przez uczestników. Testy przeprowadzone zostały w podziale na dwie grupy, dla których przygotowane były zróżnicowane zestawy pytań.
Na podstawie wyników przeprowadzonych pre i post testów obliczony został przyrost wiedzy osiągniętej przez uczestników:
- W przypadku szkoleń "Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych" 1116 uczestników osiągnęło 41,83% przyrost wiedzy.
- W przypadku szkoleń "Audyt procesu budżetowania w układzie zadaniowym" 250 uczestników osiągnęło 33,10% przyrost wiedzy.
Reasumując, przyjęty system walidacji kompleksowych efektów uczenia się poświadcza, że szkolenia w pełni spełniły swoje zadania edukacyjne i przyczyniły się do podniesienia poziomu wiedzy uczestników w zakresie zasad zadaniowego planowania wydatków oraz organizacji pracy nad budżetem zadaniowym, z uwzględnieniem aktualnych regulacji prawnych (w przyp. szkoleń „Budżet zadaniowy jako narzędzie zarządzania środkami publicznymi"), metodologii wykonywania badań ewaluacyjnych na potrzeby sprawowania nadzoru i kontroli nad oceną skuteczności i efektywności realizowanych zadań, zasad poprawnego projektowania badań ewaluacyjnych, w tym określania celów badania i problemów badawczych, sztuki budowania pytań badawczych, wyboru metody badawczej oraz określania próby badawczej (dot. szkoleń "Budżet zadaniowy a ocena sprawności i efektywności wydatkowania środków publicznych") oraz w zakresie zasad funkcjonowania budżetu zadaniowego w kontekście wzmocnienia roli audytu wewnętrznego w doskonaleniu procesu zarządzania finansami publicznymi (dot. szkoleń „Audytu procesu budżetowania w układzie zadaniowym).
Ufamy, że wiedza zdobyta na szkoleniach przełoży się na działania zawodowe uczestników związane z wykorzystaniem planowania w układzie zadaniowym oraz będzie pomocna w ich codziennej pracy.
